၂၈.၉.၂၀၂၃.
Translated by Htwe Ko Tun
ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေအကြား စစ်ပွဲတွေ၊ အပြန်အလှန်စွပ်စွဲမှုတွေ၊ အုပ်စုဖွဲ့ဖိအားပေးမှုတွေ၊ ကိုလိုနီနယ်ချဲ့လက်သစ်ဝါဒ ကျင့်သုံးပြီး စီးပွားရေးအရ တိုက်ခိုက်အနိုင်ကျင့်မှုတွေနဲ့ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမတည်မငြိမ်ဖြစ်နေရချိန်မှာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများအပြား သွယ် ဝိုက်ပါဝင်နေတယ်ဆိုရမယ့် ရုရှား-ယူကရိန်းအရေးမှာ ကနေဒါနိုင်ငံက အခြားအနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့အတူ ယူကရိန်းဘက်က ပံ့ပိုးကူညီနေတာသိကြမှာပါ။
ဒီအချိန်မှာ ယူကရိန်းကိုစစ်ရေးအထောက်အပံ့တွေအဆက်မပြတ်ပေးနေတဲ့ ကနေဒါနိုင်ငံကို ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်စကီးက စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက်မှာ ရုတ်တရက်အလည်ခရီး ရောက်လာပြန်တဲ့အချိန်မှာတော့ ယူကရိန်းကို ဘယ်လို အကူ အညီတွေများထပ်တိုးလာဦးမလဲ စိတ်ဝင်စားလာကြပြန်ပါတယ်။
ကနေဒါနိုင်ငံက ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲမှာတော့ ယူကရိန်းကို အဓိကစစ်ရေးအထောက်အပံ့ပေးနေတဲ့ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံလို့ ဆိုရမှာပါ။ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီကစလို့ ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ယူကရိန်းအစိုးရကို စစ်ရေးအထောက်အပံ့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ကိုးဘီလျံနဲ့ အခြားအကူအညီတွေလည်း ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ယူကရိန်းနိုင်ငံပြင်ပမှာတော့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ ယူကရိန်းနိုင်ငံသား ၁ ဒသမ ၃၆ သန်းကိုလက်ခံထားရာ နိုင်ငံလည်းဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ဇယ်လန်စကီးရဲ့ခရီးစဉ်အတွင်း ရုရှားအစိုးရကိုဆန့်ကျင်မှုပြသဖို့ မယောင်ရာဆီလူးမိသလိုဖြစ်ရတယ်လို့ပဲ ဆိုရမယ့် ကနေဒါအစိုးရရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်တစ်ခုက နောက်ဆုံး ကနေဒါအောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌကိုယ်တိုင် တောင်းပန်စကားဆိုရင်း တာဝန်ကနေနုတ်ထွက်ခဲ့ရတာ တွေ့ရပြန်ပါတယ်။
ဖြစ်ရပုံကတော့ စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက်မှာ ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇယ်လန်စကီးနဲ့ ကနေဒါအောက်လွှတ်တော်မှာ မိန့်ခွန်းအတူတူပြောကြရာမှာ အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ အန်တိုနီရိုတာက ရုရှားဆန့်ကျင်မှုကိုပြသဖို့ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း ဂျာမန်တို့ရဲ့နာဇီတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့အတူ တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ ကနေဒါနိုင်ငံရောက် ယူကရိန်းရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူတစ်ဦးလည်းဖြစ်သူ အသက် ၉၈ နှစ်ရှိ ယာရိုဆလပ်ဗ်ဟန်ကာကို ယူကရိန်းလွတ်လပ်ရေးအတွက် ရုရှားကျူးကျော်သူတွေကိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ကာ ယနေ့ထိယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့တွေကို ကူညီနေသူ စစ်ပွဲကာလ သူရဲကောင်းတစ်ဦးလို့ ချီးမြှောက်ခဲ့ပါတယ်။
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကာလက အနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့မဟာမိတ်လည်းဖြစ်တဲ့ ရုရှား(ထိုစဉ်ကဆိုဗီယက်) ဆန့်ကျင်လိုစိတ်တစ်ခုထဲနဲ့ ယနေ့တိုင်ရှုတ်ချနေကြတဲ့ နာဇီခေါင်းဆောင်ဟစ်တလာရဲ့ နာမည်ကြီး အက်စ်အက်စ်တပ်ဖွဲ့မှာမှ ပါဝင်ခဲ့သူတစ်ဦးကို ချီးမြှောက်ခဲ့တာက ပြောရရင် မယောင်ရာဆီလူးသလိုပဲလို့ဆိုရမှာပါ။
ဒီမိန့်ခွန်းအပြီးရက်တွေမှာ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ဂျူးအဖွဲ့အစည်းတွေက ရိုတာရဲ့မိန့်ခွန်းပါ နာဇီတပ်ဖွဲ့ဝင် ယူကရိန်းစစ်ပြန်ကိုချီးမြှောက်မှုအပေါ် ဝိုင်းဝန်းရှုတ်ချခဲ့ကြပါတော့တယ်။ ရှုတ်ချမှုတွေမှာ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း ဂျူးတွေကို အစုလိုက် အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုတွေပြုခဲ့တဲ့ ဂျာမန်နာဇီတို့ရဲ့ အက်စ်အက်စ်တပ်ဖွဲ့မှာအမှုထမ်းခဲ့သူကို သူရဲကောင်းကြီးအဖြစ်ချီးမြှောက်မှုကို ဝိုင်းဝန်းကန့်ကွက်မှုပြုကြတာပါပဲ။
ယာရိုဆလပ်ဗ်ဟန်ကာ စစ်မှုထမ်းခဲ့တဲ့ အမှတ် ၁၄ Waffen Grenadier စစ်တိုင်းဟာဆိုရင် အကြမ်းဖက်မှုတွေမှာနာမည် ကြီးတဲ့ နာဇီ အက်စ်အက်စ်တပ်ဖွဲ့ရဲ့အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုပါ။ နာဇီ အက်စ်အက်စ်တပ်ဖွဲ့ကိုဆိုရင် ၁၉၄၆ ခုနှစ်မှာ နျူရင်ဘတ်မြို့မှာရှိတဲ့ နိုင်ငံတကာစစ်တရားရုံးက လူသားမဆန်တဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ကြေညာခဲ့တာပါ။
ဂျုးလူအခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ဖြစ်တဲ့ B’nai Brith Canada က ကြေညာချက်တစ်ရပ်ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာမှာ နာဇီအက်စ်အက်စ်တပ်ဖွဲ့မှာ အမှုထမ်းခဲ့တဲ့ ယူကရိန်းနိုင်ငံသားတွေဟာ အစွန်းရောက်အမျိုးသားရေးဝါဒီတွေဖြစ်ပြီး ယူကရိန်းတို့ရဲ့နိုင်ငံဖြစ်ပေါ်ရေး လူမျိုးရေးရှင်းလင်းသုတ်သင်မှုတွေပြုဖို့ အကြံဉာဏ်ကို စတင်အတည်ပြုသူများအဖြစ် ရှုတ်ချခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့ပြင် B’nai Brith Canada ရဲ့ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် မိုက်ကယ်မော့စ်တင်းက နာဇီတပ်ဖွဲ့ဝင် ယူကရိန်းစစ်ပြန်ကို သူရဲကောင်းကြီးအဖြစ် ချီးမြှောက်မှုက သမိုင်းကို မိမိတို့လိုသလို အမျိုးမျိုးပုံဖော် အသုံးပြုခြင်းသာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုခဲ့ပါတယ်။ သူက နာဇီတို့ရဲ့ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုအမျိုးမျိုးကနေ ကမ္ဘာကြီးလွတ်မြောက်ဖို့ ကနေဒါစစ်သားတွေကိုယ်တိုင် အသက်ပေးတိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြတယ်မလားလို့ မေးခွန်းထုတ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီနောက်မှာတော့ ရုရှားကိုဆန့်ကျင်ဖို့ရာ မယောင်ရာ ဆီလူးမိခဲ့တဲ့ ကနေဒါအောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ အန်တိုနီရိုတာ ခမြာ စက်တင်ဘာလ ၂၄ ရက်မှာ သူ့ရဲ့ ဂျာမန်နာဇီတပ်ဖွဲ့ဝင်ကိုမှ သူရဲကောင်းကြီး အဖြစ်အသိအမှတ်ပြုမိမှုအတွက် တောင်းပန်ချက် ထုတ်ပြန်ရပါတော့တယ်။ စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက်မှာလည်း သူ့ရဲ့ ခုလိုအသိအမှတ်ပြုမိမှုအတွက် ကနေဒါနဲ့ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းက ဂျူးအသိုက်အဝန်းတွေအပါအဝင် ထိခိုက်နာကျင်ရသူ တစ်ဦးချင်းနဲ့အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ပိုလန်နဲ့တခြားနိုင်ငံတွေမှာ နာဇီတို့ရဲ့ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုက လွတ်မြောက်ခဲ့ရသူတွေအားလုံးကို လေးလေးနက်နက်တောင်းပန်ပါကြောင်း ပြောကြားရင်း သူ့ရဲ့အမှားအတွက် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်က နုတ်ထွက်ခဲ့ရပါတော့တယ်။
ရုရှား-ယူကရိန်းအရေးမှာ လက်နက်ထောက်ပံ့ရုံမက ရုရှားကိုဆန့်ကျင်ဖို့ မယောင်ရာဆီလူးမိသလိုဖြစ်ပြီး တာဝန်ကနေ ထွက်ပေးခဲ့ရတဲ့ ကနေဒါ အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်က ရယ်စရာလား၊ သင်ခန်းစာယူစရာလို့ ဆိုရမှာလေလား။
Ref——CNN