၁၃. ၇. ၂၀၂၃
Translated by Htwe Ko Tun
ရုရှားနိုင်ငံအတွင်း ပရီဂိုဇင် ဦးဆောင်သော ဝက်ဂ်နာကြေးစားအပျော်တန်းတပ်ဖွဲ့များ၏ တပ်တွင်းပုန်ကန်မှုတစ်ရပ် ဇွန်လကုန်ပိုင်းကဖြစ်ပွားခဲ့ရာတွင် ယူကရိန်းစစ်မျက်နှာမှ ဝက်ဂ်နာတပ်ဖွဲ့များ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာသွားခြင်း၊ ရုရှားတပ်မတော်အတွင်းပို၍ဆိုးသည့်တပ်တွင်း ပုန်ကန်မှုများဖြစ်လာနိုင်ရန်မျှော်လင့်ခြင်းတို့ဖြင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံသာမက နေတိုးအုပ်စုဝင်နိုင်ငံများအဖို့ပါဝမ်းသာအားရဖြစ်ခဲ့ရသည်။
သို့သော် ၎င်းတို့၏မျှော်လင့်ချက်များက ၂၄ နာရီမပြည့်မီမှာပင် ပျက်ပြားကာ ဘီလာရုစ်နိုင်ငံ၌အခြေချခွင့်ရ သွားသည့် ဝက်ဂ်နာတပ်ဖွဲ့များက ယူကရိန်းအတွက်စစ်မျက်နှာအသစ်တစ်ခုဖြစ်လာနိုင်သလို ဘီလာရုစ်အစိုးရ၏ နိုင်ငံအတွင်း ရုရှားနျူကလီယားလက်နက်များချထားခွင့်ပြုခဲ့ခြင်းတို့က နေတိုးနိုင်ငံများအဖို့လည်း ထိတ်လန့်တကြားဖြစ်စေခဲ့သည်ဟု ဆိုရပေမည်။
ထို့ကြောင့်လည်း နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှခေါင်းဆောင်များက လစ်သူယေးနီးယားနိုင်ငံတွင် ဇူလိုင်လ ၁၁ ရက်နှင့် ၁၂ ရက်တို့၌ ကျင်းပခဲ့ကြသည့် အစည်းအဝေးက အဓိကအားဖြင့် ယူကရိန်းကို ရုရှားနှင့် စစ်ပွဲတွင် ဆက်လက်ထောက်ပံ့ရေးကိုဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်စကီး ကတစ်ဖက်သတ်တောင်းဆိုနေသော ယူကရိန်းအား နေတိုး အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်လက်ခံရန်အတွက်မူ တိကျပြတ်သားမှု မရှိသော အာမခံချက်ဖြင့်သာ တုံ့ပြန်ခဲ့သည်ဟုဆိုရပေမည်။
အမှန်ဆိုရလျှင် နေတိုးအဖွဲ့အနေဖြင့် ယူကရိန်းကိုသာ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်လက်ခံလိုက်ပါက နေတိုးတစ်ဖွဲ့လုံးကို ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ဆွဲသွင်းသကဲ့သို့ဖြစ်ကာ နောက်ဆုံး ရုရှားနိုင်ငံက နျူလက်နက်များဖြင့်တုံ့ပြန်သည့်အဆင့်သို့ ရောက်လာမည်ကိုမူ လိုလားမည်မဟုတ်ပေ။ ၎င်းတို့အနေဖြင့် ယူကရိန်းအားစစ်ပွဲတွင် နောက်ကွယ်မှကူညီခြင်းဖြင့် ၎င်းတို့အတွက်လည်း ဘေးကင်းကာ ရုရှားကိုလည်း စစ်ရေး၊ စီးပွားရေးယုတ်လျော့စေရန်ရည်ရွယ်သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ယူကရိန်းအနေဖြင့် နေတိုးသို့ဝင်လိုလျှင် ရုရှားနှင့်စစ်ပွဲကို ပြီးဆုံးရန်လိုသည်ဟုအစည်းအ ဝေးမတိုင်မီကပင် ပြောကြားခဲ့ခြင်းလည်းဖြစ်သည်။
နေတိုးနိုင်ငံများ၏ ခေါင်းဆောင်များအနေဖြင့် လစ်သူယေးနီးယားနိုင်ငံမြို့တော်၊ ဗီးလ်နီးယက်စ်တွင် ကျင်းပသည့် နေတိုးအုပ်စုထိပ်သီးအစည်းအဝေးမတိုင်မီ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး နှုတ်ခွန်းဆက်စကားများ ပြော၊ ဆွေးနွေးမှုပြု စသည်တို့လုပ်နေချိန်တွင် ၎င်း၏တောင်းဆိုချက်များကိုတင်ပြရန် အစည်းအဝေးသို့ရောက်ရှိလာသော ယူကရိန်းသမ္မတဇယ်လန်စကီးမှာ မည်သူကမှအရေးတယူနှုတ်ဆက်မှုကိုမခံရဘဲ အထီးကျန်ဖြစ်နေခဲ့ခြင်း၊ ညစာစားပွဲမတိုင်မီ စုပေါင်းဓာတ်ပုံရိုက်ရာတွင်လည်းမပါဝင်ဘဲ ၎င်းတစ်ဦးတည်း ကျန်နေခဲ့ခြင်းစသည့်ပုံများကို မီဒီယာများကဖော်ပြ၍ ယူကရိန်းအားနေတိုးက လက်မခံလိုသည်ကို ဖော်ပြနေသောပုံများအဖြစ်ပင် ရေးသားခဲ့ကြသည်။
တစ်ဖန်ဇနီးဖြစ်သူက အစည်းအဝေးသို့ ရောက်ရှိလာသော အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တစ်ဦးနှင့် လက်ဆွဲ နှုတ်ဆက်စကားပြောနေချိန်တွင် ဇယ်လန်စကီးမှာနောက်ဖက်တွင်သာ တစ်ဦးတည်းရပ်ကျန်နေသည့် ပုံကို မီဒီယာများတွင်တွေ့ရခြင်းတို့က ၎င်းအားအစည်းအဝေးသို့ရောက်လာသူအများစုက အဖက်မလုပ်၊ မကြိုဆိုကြဟု တွေ့မြင်ရသူတို့အား ယူဆစေပြန်သည်။
၎င်း၏ ထိုကဲ့သို့ ကိုယ်ဟန်အမူအယာအနေအထားများက နေတိုးအနေဖြင့် ယူကရိန်းအား အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လက်မခံသေး၍ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်ပေမည်။ သို့သော် ထိုပုံများကဇယ်လန်စကီး အနေဖြင့် နေတိုးအဖွဲ့ ကြီးအား တည်ငြိမ်မှုမရှိသော မဟာမိတ်အုပ်စုကြီးအဖြစ် ၎င်းအလိုမပြည့်တိုင်း ဖော်ပြနေသယောင်ရှိသည်ဟုဆိုကာ ဘရပ်ဆဲလ်မြို့ရှိ အမေရိကန်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဝင်များက စိတ်ဆိုးခဲ့ကြသည်။
သို့သော် ဇယ်လန်စကီးအား နေတိုးအုပ်စုခေါင်းဆောင်များက အရာမသွင်းခဲ့ဟုဆိုခြင်းက မဟုတ်မှန်ကြောင်းကိုဇယ်လန်စကီးတို့ဇနီးမောင်နှံက ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန်တို့ ဇနီးမောင်နှံနှင့်လည်းကောင်း၊ လစ်သူယေးနီးယားသမ္မတ ဂီတာနာစ် နောဆီဒါတို့ဇနီးမောင်နှံနှင့်လည်း ကောင်းစကားပြောနေသည့် ပုံများ ထပ်မံထွက်လာသည်တွင် လက်ခံခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ယူကရိန်းအား နေတိုး အုပ်စုက လက်မခံမှုကြောင့် သမ္မတဖြစ်သူမှာ အစည်းအဝေး၌ပင် အိန္ဒြေမဆည်နိုင်ဖြစ်ခဲ့ရသည်ဆိုလျှင်မူ မှားမည်မဟုတ်ပေ။
Ref—–Tree Press Journal